9 april 2025 stuurden wij een bericht aan de minister VWS (gezondheid) en aan de betreffende Kamercommissie, met het verzoek om nu werk te maken van mensenrechten in de psychiatrie, onder verwijzing naar recente publicaties van de VN.
Bericht gestuurd aan:
- Minister VWS, per mail.
- (cc.) Kamercommissie VWS, per mail.
Onderwerp: opnieuw pleidooi van Hoge Commissaris voor Mensenrechten van de VN voor realisering mensenrechten in de GGZ.
Geachte minister,
De hoge commissaris voor mensenrechten van de VN heeft opnieuw gerapporteerd over mensenrechten in de GGZ en opnieuw opgeroepen om in dat vakgebied de fixatie op de biomedische aanpak los te laten. (Zie eindnoot.)
Zie de volgende link voor dit VN-document:
https://documents.un.org/doc/undoc/gen/g25/003/31/pdf/g2500331.pdf
Ter gedachtebepaling geven wij hieronder twee korte passages uit dat document:
Conclusions and the way forward
- Systemic reform of mental health systems is urgently needed, prioritizing a human rights-based approach. That involves a transition away from a narrow emphasis on biomedical approaches towards a more holistic and inclusive understanding of mental health and, therefore, a transition to community-based mental healthcare and support is essential. It requires changes in legislation and policies, shifting from institutionalization to community-based mental healthcare and properly resourcing community-based mental healthcare alternatives to institutionalization.
V. Recommendations
- The High Commissioner underscores the urgent need to adopt a human rights-based approach to mental health as a fundamental element of the right to the highest attainable standard of health under international human rights law. In the report, the High Commissioner also recognizes the importance of ensuring coherence and synergy among initiatives taken by Governments and other national and international levels to strengthen the integration of human rights into mental health frameworks.
Graag verzoeken wij u om de adviezen van de VN op dit gebied snel te realiseren.
In het psychiatrisch vakgebied is nog steeds een sterke neiging om te blijven denken volgens het biomedische model, wat o.a. leidt tot ca. 3 miljoen gebruikers van psychofarmaca in Nederland.
November 2023 vroegen wij de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie om een reactie op de publicaties van de VN over dit onderwerp. Het antwoord was: “We houden ons als beroepsgroep aan de geldende wetten en regels op het terrein van dwang. Uw schrijven is geen aanleiding voor wijziging van standpunt.” Wij maken hieruit op dat het psychiatrisch vakgebied niet uit zichzelf zal streven naar realisering van het beeld dat de VN op dit gebied voor ogen heeft.
Een compact overzicht over de situatie in de psychiatrie op het gebied van elektroshock, medicatie, dwang en de mening van de mensenrechtencommissie van de VN hierover vindt u o.a. hier: https://www.ncrm.nl/wp-content/uploads/2024/03/Wetgeving-bescherming-mensenrechten-in-geestelijke-gezondheidszorg-V2-NCRM.pdf
Met vriendelijke groet,
(was getekend)
voor stichting Nederlands Comité voor de Rechten van de Mens
Eindnoot: Het biomedische model van geestelijke gezondheid is gebaseerd op het concept dat psychische aandoeningen worden veroorzaakt door neurobiologische factoren. Als gevolg hiervan is de zorg vaak gericht op medicatie en symptoombestrijding, in plaats van rekening te houden met sociale en omgevingsfactoren die van invloed kunnen zijn op de geestelijke gezondheid. Dit leidt tot een beperkte benadering van zorg en ondersteuning die mogelijk niet de diepere oorzaken van stress en trauma aanpakt.
(ref.: Mental health, human rights and legislation: guidance and practice, 9 oktober 2023. ISBN: 978-92-4-008073-7 WHO Reference Number: HR/PUB/23/3 (OHCHR)
NEDERLANDS COMITÉ VOOR DE RECHTEN VAN DE MENS (NCRM)
Postbus 94427, 1090 GK Amsterdam. www.ncrm.nl, email: ncrminfo@gmail.com,
Nederlands Comité voor de Rechten van de Mens (NCRM) is de Nederlandse afdeling van de in 1969 door Scientology (VS) en dr. Thomas Szasz opgerichte Citizens Commission on Human Rights. NCRM is een algemeen nut beogende instelling (ANBI) en onderzoekt en openbaart overtredingen van mensenrechten in de psychiatrie.
APR